Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents

Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents για καλύτερο reasoning πάνω σε πολύπλοκες σχέσεις

Δημοσιεύτηκε στις · από τον Κωνσταντίνος Ζήτης · 6΄ ανάγνωσης · Ενημερώθηκε: 9/Δεκεμβρίου/2025

Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents

Οι περισσότεροι σημερινοί AI Agents δουλεύουν κυρίως πάνω σε κείμενα και embeddings. Αυτό λειτουργεί πολύ καλά για απλές ερωτήσεις, αλλά αρχίζει να ζορίζεται όταν μπαίνουν στη μέση πολλές οντότητες και πολύπλοκες σχέσεις. Εκεί μπαίνει στο παιχνίδι η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents.

Ενδιαφέρεσαι για Εισαγωγή στο Prompt Engineering & LLMs για Επαγγελματίες; δες το σχετικό μάθημα ή επικοινώνησε μαζί μου.

Με ένα γράφημα γνώσης μπορείς να εκφράσεις όχι μόνο ποια δεδομένα υπάρχουν, αλλά και πώς συνδέονται μεταξύ τους. Ο agent παύει να δουλεύει σε ένα άμορφο σύνολο εγγράφων και αποκτά ένα δομημένο χάρτη του πεδίου που χειρίζεται.

Τι σημαίνει στην πράξη Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents

Στη Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents, τα βασικά συστατικά είναι απλά.

  • κόμβοι που αναπαριστούν οντότητες, όπως άτομα, προϊόντα, μαθήματα, τεχνολογίες
  • ακμές που εκφράζουν σχέσεις, όπως διδάσκει, απαιτεί, ανήκει σε κατηγορία
  • ιδιότητες πάνω σε κόμβους και σχέσεις, όπως επίπεδο δυσκολίας ή ημερομηνία έναρξης

Ο agent δεν χρειάζεται να απομνημονεύει όλες τις σχέσεις μέσα στο LLM. Αντί για αυτό, έχει πρόσβαση σε ένα γράφημα που μπορεί να ρωτήσει με στοχευμένα queries.

Σημείωση

Ένα γράφημα γνώσης δεν σημαίνει απαραίτητα βαρύ enterprise σύστημα. Μπορεί να είναι από dedicated graph database μέχρι ένα απλό layer πάνω από relational πίνακες, αρκεί να εκφράζεις καθαρά οντότητες και σχέσεις.

Γιατί βοηθά η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents

Υπάρχουν αρκετά σημεία όπου ένα γράφημα γνώσης ενισχύει σημαντικά έναν agent.

Καλύτερη κατανόηση οντοτήτων

Ο agent μπορεί να διαχωρίζει οντότητες με παρόμοια ονόματα, να λύνει ασάφειες και να συνδέει διαφορετικές αναφορές στο ίδιο αντικείμενο. Αντί να βασίζεται μόνο σε κείμενο, έχει ένα ενιαίο αναγνωριστικό για κάθε κόμβο στο γράφημα.

Multi hop reasoning

Για ερωτήσεις που απαιτούν πολλά βήματα, η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents δίνει πλεονέκτημα. Ο agent μπορεί να βρει μονοπάτια στο γράφημα, να ακολουθήσει αλυσίδες σχέσεων και να απαντήσει ερωτήματα που συνδυάζουν πολλές πηγές.

Σταθερή μνήμη

Το γράφημα γνώσης μπορεί να λειτουργήσει σαν δομημένη μνήμη για τον agent. Νέα γεγονότα ή προτιμήσεις χρηστών γράφονται στο γράφημα και είναι εύκολα ανακτήσιμα και για άλλες συνεδρίες ή agents.

Ελεγχόμενοι κανόνες

Μπορείς να εκφράσεις κανόνες και περιορισμούς μέσα από το γράφημα, όπως ποιο μάθημα έχει προαπαιτούμενα ή ποιο προϊόν δεν είναι διαθέσιμο σε συγκεκριμένη χώρα. Ο agent μπορεί να τους ελέγχει πριν προτείνει ενέργειες.

Πώς συνδέεται πρακτικά ένα γράφημα γνώσης με τον agent

Η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents γίνεται συνήθως μέσω εργαλείων που ο agent μπορεί να καλέσει.

Τυπικά εργαλεία

  • εργαλείο που εκτελεί queries σε γράφημα για να βρει σχετικές οντότητες
  • εργαλείο που βρίσκει διαδρομές μεταξύ δύο κόμβων με βάση συγκεκριμένες σχέσεις
  • εργαλείο που προσθέτει νέους κόμβους ή σχέσεις όταν ο agent μαθαίνει κάτι καινούργιο
  • εργαλείο που ελέγχει αν μια υποψήφια ενέργεια παραβιάζει κάποιο περιορισμό του γραφήματος

Ο agent δεν χρειάζεται να είναι ειδικός σε Cypher ή SPARQL. Ιδανικά βλέπει εργαλεία υψηλού επιπέδου που κρύβουν την πολυπλοκότητα των queries.

Συμβουλή

Ξεκίνα την Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents από τις ερωτήσεις που θέλεις να απαντάς, όχι από το τέλειο σχήμα. Σχεδίασε πρώτα τα queries και τα εργαλεία και άφησε το schema να εξελιχθεί γύρω τους.

Πολύ συχνά δεν θα έχεις μόνο γράφημα γνώσης ή μόνο vector βάση, αλλά έναν συνδυασμό.

  • η vector βάση είναι καλή για αναζήτηση σε μεγάλα κείμενα και τεκμηρίωση
  • το γράφημα γνώσης είναι καλύτερο για σαφώς ορισμένες οντότητες και σχέσεις
  • ο agent μπορεί πρώτα να εντοπίζει σχετικές οντότητες μέσω embeddings και μετά να χρησιμοποιεί το γράφημα για ακριβές reasoning

Ετσι η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents δεν αντικαθιστά το κλασικό RAG, αλλά το συμπληρώνει με καλύτερη δομή.

Παράδειγμα γράφημα γνώσης για εκπαιδευτικό agent

Φαντάσου ότι χτίζεις έναν agent που προτείνει διαδρομές εκμάθησης σε προγραμματιστές. Η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents σε βοηθά να μοντελοποιήσεις το domain.

Μπορείς να έχεις κόμβους για

Και σχέσεις όπως

  • μάθημα καλύπτει δεξιότητα
  • δεξιότητα είναι προαπαιτούμενο για άλλη δεξιότητα
  • ρόλος απαιτεί συνδυασμό δεξιοτήτων

Ο agent παίρνει από τον χρήστη το τρέχον επίπεδο και τους στόχους του, τους μεταφράζει σε κόμβους και σχέσεις και στη συνέχεια ρωτά το γράφημα για να βρει ρεαλιστική διαδρομή εκμάθησης. Το LLM χρησιμοποιείται για τη συζήτηση και την εξήγηση, ενώ το γράφημα εξασφαλίζει ότι οι προτάσεις πατούν σε συνεπή δομή.

Διαχείριση ενημέρωσης γραφήματος από τον agent

Η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents δεν αφορά μόνο ανάγνωση, αλλά και ενημέρωση.

  • ο agent μπορεί να καταγράφει νέες προτιμήσεις χρηστών ως σχέσεις μεταξύ χρήστη και δεξιοτήτων
  • μπορεί να δημιουργεί νέους κόμβους για περιεχόμενο που εντοπίζει από logs ή εξωτερικά δεδομένα
  • μπορεί να προτείνει αλλαγές στο γράφημα που ελέγχονται από άνθρωπο πριν εφαρμοστούν

Εδώ όμως χρειάζεσαι σαφή όρια. Δεν θέλεις ο agent να παραμορφώνει κατά λάθος την κεντρική γνώση του συστήματος.

Θέματα ασφάλειας και ορίων

Οπως και με τα υπόλοιπα εργαλεία, η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents φέρνει και ζητήματα ασφάλειας.

Θέματα που πρέπει να σκεφτείς

  • ποια μέρη του γραφήματος επιτρέπεται να διαβάζει ο agent για κάθε τύπο χρήστη
  • ποιες σχέσεις ή κόμβους μπορεί να δημιουργεί ή να τροποποιεί
  • πώς θα εντοπίζεις και θα αναιρείς λάθος εισαγωγές γνώσης
  • πώς θα προστατεύεις ιδιωτικά δεδομένα που έχουν αποτυπωθεί στο γράφημα

Μπορείς να περιορίσεις τον agent σε συγκεκριμένα εργαλεία, αντί να του δίνεις ελεύθερη πρόσβαση στον μηχανισμό query. Ετσι η συμπεριφορά του παραμένει προβλέψιμη.

Παράδειγμα σε τεχνικό περιβάλλον

Σε ένα περιβάλλον ανάπτυξης λογισμικού, η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents μπορεί να αποτυπώσει συστήματα, υπηρεσίες και εξαρτήσεις.

  • κόμβοι για microservices, βάσεις δεδομένων, message queues
  • σχέσεις που δείχνουν ποιο service καλεί ποιο, ποια δεδομένα ανταλλάσσονται και ποια είναι τα συμβόλαια APIs
  • agent που απαντά σε ερωτήσεις όπως ποια services επηρεάζονται αν αλλάξω αυτό το schema ή ποια είναι τα προαπαιτούμενα για να αποσύρω αυτή τη λειτουργία

Ο agent χρησιμοποιεί το γράφημα για να καταλάβει τις επιπτώσεις μιας αλλαγής και το LLM για να εξηγήσει τα βήματα σε ανθρώπινη γλώσσα.

Πώς να ξεκινήσεις με Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents

Αν δεν έχεις δουλέψει ξανά με knowledge graphs, η καλύτερη στρατηγική είναι να ξεκινήσεις μικρά.

Μια προτεινόμενη πορεία

  • επίλεξε ένα συγκεκριμένο, καλά ορισμένο domain για τον agent, όχι όλο το σύστημα
  • γράψε ένα σετ από ερωτήσεις που θέλεις να απαντά με μεγαλύτερη ακρίβεια
  • σχεδίασε το ελάχιστο γράφημα γνώσης που χρειάζεται για αυτές τις ερωτήσεις
  • υλοποίησε 2 ή 3 εργαλεία ανάγνωσης πάνω από το γράφημα
  • σύνδεσε τα εργαλεία με τον agent και μέτρησε αν βελτιώθηκε η ποιότητα απαντήσεων
  • μόνο όταν δεις όφελος, πρόσθεσε ενημέρωση γραφήματος και πιο σύνθετες σχέσεις

Με αυτό τον τρόπο, η Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents γίνεται σταδιακή επένδυση και όχι τεράστιο upfront project.

Δες

Αν θέλεις να μάθεις πώς να αξιοποιείς στην πράξη τη Χρήση γραφημάτων γνώσης σε AI Agents, από το σχεδιασμό του σχήματος μέχρι τα εργαλεία και το reasoning, μπορούμε να το δουλέψουμε μαζί μέσα από το μάθημα Εισαγωγή στο Prompt Engineering & LLMs για Επαγγελματίες, σε συνδυασμό με τα Ιδιαίτερα Μαθήματα Python για AI και Machine Learning και τα Ιδιαίτερα Μαθήματα SQL. Στόχος είναι να χτίζεις agents που πατούν σε γερά δεδομένα, καταλαβαίνουν πολύπλοκες σχέσεις και δίνουν προβλέψιμες, αξιόπιστες απαντήσεις.

Κωνσταντίνος Ζήτης

Εκπαιδευτής Πληροφορικής — Περισσότερα

Σχετικά Άρθρα

Prompt Engineering για Agents

Prompt Engineering για Agents system prompts ρόλοι και ιεραρχία οδηγιών

Το Prompt Engineering για agents είναι πολύ περισσότερο από ένα έξυπνο ερώτημα. Αφορά τον σχεδιασμό των system prompts, των ρόλων και της ιεραρχίας οδηγιών που καθοδηγούν τη συμπεριφορά του agent.

Ασφάλεια και guardrails σε AI Agents

Ασφάλεια και guardrails σε AI Agents αποφυγή κατάχρησης και ανεπιθύμητων ενεργειών

Οι AI agents είναι ισχυρά εργαλεία αλλά χωρίς σωστά guardrails μπορούν να προκαλέσουν ζημιές σε δεδομένα και συστήματα. Πρακτικές για ασφαλή σχεδιασμό στην πράξη.

RAG και AI Agents

RAG και AI Agents χτίζοντας βοηθούς που απαντούν πάνω σε ιδιωτικά δεδομένα

Πώς μπορείς να αξιοποιήσεις RAG και AI Agents για να δημιουργήσεις βοηθούς που απαντούν πάνω στα ιδιωτικά δεδομένα ενός οργανισμού, με ασφάλεια και έλεγχο ποιότητας.

Σχετικά Μαθήματα

Εισαγωγή στο Prompt Engineering & LLMs για Επαγγελματίες

Μαθήματα Prompt Engineering & LLMs, ειδικά σχεδιασμένα για επαγγελματίες που θέλουν να αξιοποιήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη στην καθημερινή εργασία τους.

AI στην εκπαίδευση για Εκπαιδευτικούς & Φοιτητές Πληροφορικής

AI στην Πράξη για εκπαιδευτικούς και φοιτητές Πληροφορικής. Πώς να χρησιμοποιείς υπεύθυνα τα AI εργαλεία για υλοποίηση projects, εργασιών κα, χωρίς να παραβιάζεις ακαδημαϊκούς κανόνες και δεοντολογία.

...Το μόνο στολίδι που δεν φθείρεται ποτέ είναι η γνώση...

ΤΟΜΑΣ ΦΟΥΛΕΡ