Διαγράμματα ροής στην ΑΕΠΠ
Τα Διαγράμματα Ροής ΑΕΠΠ είναι ένας οπτικός τρόπος να περιγράψεις έναν αλγόριθμο. Αν και στις Πανελλήνιες δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στη ΓΛΩΣΣΑ, τα διαγράμματα ροής βοηθούν πολύ στην κατανόηση της λογικής και συχνά εμφανίζονται σε ασκήσεις μετατροπής από διάγραμμα σε ψευδοκώδικα ή το αντίστροφο.
Ενδιαφέρεσαι για Ιδιαίτερα Μαθήματα C++ για Αλγορίθμους και Νευρωνικά Δίκτυα; δες το σχετικό μάθημα ή επικοινώνησε μαζί μου.
Βασικά σύμβολα στα διαγράμματα ροής
Στην ύλη της ΑΕΠΠ χρησιμοποιούμε συγκεκριμένα σύμβολα:
- οβάλ για αρχή και τέλος
- παραλληλόγραμμο για εντολές επεξεργασίας
- ρόμβο για αποφάσεις και συνθήκες
- παραλληλόγραμμο με επικλινείς πλευρές για είσοδο και έξοδο δεδομένων
- βέλη για τη ροή εκτέλεσης
Η σωστή χρήση των συμβόλων δεν είναι απλώς θέμα αισθητικής. Βοηθά τον βαθμολογητή να καταλάβει πιο εύκολα τη σκέψη σου και μειώνει τον κίνδυνο παρερμηνειών, ειδικά σε θέματα όπου η λογική είναι πιο περίπλοκη.
Από την εκφώνηση στο διάγραμμα ροής
Για να σχεδιάσεις Διαγράμματα Ροής ΑΕΠΠ με ασφάλεια:
- διάβασε προσεκτικά την εκφώνηση και εντόπισε τα βασικά βήματα
- ξεχώρισε πού υπάρχουν επιλογές (αν κάτι συμβαίνει μόνο υπό συνθήκη)
- αναγνώρισε επαναλαμβανόμενες ενέργειες που δείχνουν βρόχο
- αποφάσισε με ποια δεδομένα θα ξεκινάς και ποια αποτελέσματα χρειάζεται να παράγεις
Στη συνέχεια:
- τοποθέτησε αρχή και τέλος με οβάλ σύμβολα
- γέμισε τη ροή ανάμεσα με εντολές, αποφάσεις και βρόχους
- έλεγξε ότι όλες οι πιθανές διαδρομές του διαγράμματος καταλήγουν τελικά στο τέλος
Συνθήκες και βρόχοι σε διαγράμματα
Οι συνθήκες υλοποιούνται με ρόμβους:
- μία έξοδος για ΝΑΙ, μία για ΟΧΙ
- κάθε κλαδί οδηγεί σε διαφορετικές εντολές ή βρόχους
Οι επαναλήψεις φαίνονται ως κυκλικές ροές:
- με βέλη που επιστρέφουν προς τα πίσω
- με συνθήκες στην αρχή ή στο τέλος του βρόχου, ανάλογα με το αν θες έλεγχο πριν ή μετά την εκτέλεση
Όταν έχεις ήδη λύσει μια άσκηση σε ΓΛΩΣΣΑ, δοκίμασε να τη μετατρέψεις σε διάγραμμα ροής. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος να ελέγξεις αν έχεις καταλάβει πραγματικά τη ροή του προγράμματος και τις συνθήκες που χρησιμοποίησες.
Συνηθισμένα λάθη σε Διαγράμματα Ροής ΑΕΠΠ
Μερικά τυπικά λάθη μαθητών:
- ροή που σταματά σε σημείο χωρίς να φτάνει στο τέλος
- εντολές ή αποφάσεις χωρίς σαφή κατεύθυνση βέλους
- πολλαπλές αρχές ή πολλαπλά «τέλη» χωρίς λόγο
- σύγχυση ανάμεσα σε σύμβολα εισόδου–εξόδου και επεξεργασίας
Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάς:
- να γράφεις καθαρά τα ονόματα μεταβλητών
- να χρησιμοποιείς ξεκάθαρες συνθήκες μέσα στους ρόμβους
- να ελέγχεις ότι οι βρόχοι τερματίζουν λογικά και δεν οδηγούν σε ατέρμονη επανάληψη
Ρόλος των διαγραμμάτων ροής στη μελέτη
Ακόμα κι αν το θέμα της εξέτασης ζητά τελικά ΓΛΩΣΣΑ, τα Διαγράμματα Ροής ΑΕΠΠ μπορούν:
- να σε βοηθήσουν να οργανώσεις τη σκέψη σου πριν γράψεις κώδικα
- να σε στηρίξουν όταν δυσκολεύεσαι να περιγράψεις επαναλήψεις ή σύνθετες επιλογές
- να λειτουργήσουν ως ενδιάμεσο βήμα ανάμεσα στην εκφώνηση και τον ψευδοκώδικα
Αν δυσκολεύεσαι να μετατρέψεις εκφωνήσεις σε διαγράμματα ροής ή σε κώδικα ΓΛΩΣΣΑ, τα Ιδιαίτερα Μαθήματα ΑΕΠΠ και τα Ιδιαίτερα Μαθήματα Γλώσσα για ΑΕΠΠ μπορούν να σε βοηθήσουν να κάνεις αυτή τη μετάβαση βήμα προς βήμα. Στα ιδιαίτερα μαθήματα δουλεύουμε πάνω σε παραδείγματα από την ύλη, ώστε να βλέπεις πώς συνδέονται διαγράμματα, ψευδοκώδικας και τελικά λύσεις αντίστοιχες με αυτές που χρειάζονται στις εξετάσεις.
Μελετώντας έτσι, τα Διαγράμματα Ροής ΑΕΠΠ γίνονται ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για να καταλαβαίνεις και να εξηγείς την πορεία του αλγορίθμου σου, όχι απλώς μια «υποχρεωτική άσκηση» από το βιβλίο.
